Historie Beschermd Onderkomen Bescherming Bevolking
Wat was eigenlijk het doel van het Beschermd Onderkomen en de “S-post Burgh” in Westenschouwen? Lees er hier meer over.
De functie van de S-post en schuilbunker
In 1964 werd besloten dat de Bescherming Bevolking een meetnet zou inrichten voor het lokaliseren van een atoombom-inslag. Hiertoe werden in het land een aantal lokaties van het dat jaar afgeschafte Korps Luchtwacht Dienst overgenomen.
Op Westenschouwen in het gebied “De Blinkert” werd echter gebruik gemaakt van een reeds aanwezige betonnen uitkijktoren bovenop de twee reinwaterkelders (750 m³/stuk) van de waterleidingmaatschappij. Deze toren was net na de tweede wereldoorlog gebouwd als standpijp (ter vervanging van de in de oorlog opgeblazen watertoren in Zierikzee) en in 1949 voorzien van treden en in gebruik genomen als uitkijktoren.
Alleen bij een nucleaire dreiging zou deze stationaire meetpost worden bemand, de zogenaamde “S-post”. Hiervan waren er verscheidene in Zeeland. Vanaf deze toren konden metingen worden verricht m.b.t. onder andere de inslagkracht / schokgolf van de bom en de heersende straling.
Tevens zouden er in dat geval metingen worden gedaan met de “grondnulpuntbepaler” (GNP), een stuk papier in een houder, wat inbrandde; het idee van een zonnecamera. Met de GNP kan o.a. de hoogte en de richting van de explosie worden bepaald.
Naast de toren werd in 1968 een ondergrondse schuilplaats gebouwd (door de BB een “beschermd onderkomen” genoemd) voor drie personen tegen radio-actieve neerslag (de fall-out).
De bezetting van een post volgens de “instructie groepscdt stationaire post”
Zodra actief, was de bemanning als volgt:
Met een wanddikte van ca. 25 cm was de bunker niet echt bestand tegen schokgolven, maar dat was ook niet de opzet. Het is opvallend dat deze bunkertjes alleen in Zeeland en het westelijk deel van Brabant voor komen.
Nadat deze bunker een keer door vakantiegangers was opengebroken en de noodrantsoenen waren leeggegeten, werd de inventaris voortaan bewaard in aluminium Zarges kisten welke waren opgesteld in het gebouw van de waterleidingmaatschappij (ca. 300 meter verwijderd). De toren was de voorloper van het latere LMNI (Landelijk Meetnet Nucleaire Incidenten) wat later is overgegaan in het NMRA (Nationaal Meetnet Radio Activiteit).
De schuilbunker werd waarschijnlijk in december 1968 op naam van de BB gesteld. De bunker werd op 26 november 1986 officieel overgedragen van de BB (A – kring Zeeland) naar de Regionale Brandweer Zeeland voor het bedrag van één gulden.
In de bunker bevond zich o.a. de volgende inventaris
Op 1 juli 1986 werd door Staatsbosbeheer bevestigd dat de van 21 december 1968 daterende privaatrechterlijke vergunning voor het betreden van de zgn. Blinkert (perceel Westerschouwen C, nr. 204) werd “tentoongesteld” van de Regionale Brandweer Zeeland. (de beide documenten bevinden zich in het archief van Veiligheidsregio Zeeland)
Thans (medio 2022) is de bunker nog steeds het eigendom van Veiligheidsregio Zeeland (de opvolger van de Regionale Brandweer Zeeland). Delta Radio Communicatie Ondersteuning (DRCO; het noodnet van radiozendamateurs, welke een convenant heeft met Veiligheidsregio Zeeland) heeft sinds 2007 de bunker van de VRZ in bruikleen gekregen als hoog gelegen steunpunt voor radioverbindingen. Dit is contractueel bevestigd.
Video en Beschrijving
De Stichting Cultureel Erfgoed Koude Oorlog heeft in 2022 een video gemaakt over de “S-post Burgh.” De video geeft een beeld van hoe het bepalen van de gegevens na een atomaire aanval in z’n gang zou gaan.
Copyright video: Stichting Cultureel Erfgoed Koude Oorlog
Daarnaast is er een uitgebreide beschrijving te lezen van de S-post met veel meer informatie over de schuilplaats en alles daar omheen.
Copyright Beschrijving: Dan de Bruijn
Uitleg bij het onderkomen.
Er zijn maar weinig bezoekers die weten waar de schuilbunker voor diende. Door uitleg te geven houden we het Koude Oorlog erfgoed levend.
Plattegrond onderkomen.
Zoals op de plattegrond is te zien was het maar een kleine ruimte, het idee was dan ook dat men er maar vier dagen zou hoeven te bivakkeren na een atoom aanval.